Gilberte Brassaï
...Οι διάφορες τεχνοτροπίες που χρησιμοποίησα στο έργο μου δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν ως εξέλιξη ή ως βήματα προς ένα άγνωστο ιδεώδες της ζωγραφικής… Εάν τα θέματα που ήθελα να εκφράσω πρότειναν διαφορετικούς τρόπους έκφρασης, δεν θα δίσταζα να τους υιοθετήσω...
Pablo Picasso
Αποτραβηγμένος στο Mougins στο σπίτι του στη Νότια Γαλλία, κουρασμένος από το πλήθος των θαυμαστών του που τον ακολουθούσε παντού, ο 87 χρονος τότε Πικάσο σταματάει την καταγραφή τού κανονικού του ημερολογίου, που μέχρι τότε κρατούσε, και αν' αυτού χαράσσει σε πλάκες χαλκού για να σχολιάσει πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα μιας σημαδιακής χρονιάς στην Ευρώπη, το 1968: απεικονίζει τον Σαρλ Ντε Γκωλ με κατεβασμένα παντελόνια να επιδεικνύει τα γεννητικά του όργανα, τον Ζορζ Πομπιντού σαν γερο-ζητιάνο... έργα τα οποία γενικά χαρακτηρίζει ένα οργιαστικό πνεύμα. Με ελλιπή πληροφόρηση, χωρίς εφημερίδες και ραδιόφωνο, η επαφή του με τον έξω κόσμο είναι περιορισμένη προσπαθεί να παρακολουθήσει τις εξελίξεις στη Γαλλία-Μάης '68- και την Ισπανία, κυρίως, μέσω της τηλεόρασης τού Μόντε Κάρλο.
Καθώς σε πολλά από τα έργα αυτά η ερωτική πράξη απεικονίζεται με λεπτομέρειες, όταν πρωτοπαρουσιάστηκαν θεωρήθηκαν πορνογραφικά. Ο Edward L. Smith, με αφορμή το χαρακτικό "ο ηλικιωμένος καλλιτέχνης", όπου ένας ρυτιδιασμένος γέρος παρατηρεί ηδονοβλεπτικά ένα ζευγάρι να κάνει παθιασμένο έρωτα, θεωρεί ότι το έργο σχολιάζει έμμεσα τη σεξουαλική ανικανότητα ή ακόμα και την ανικανότητα πολλές φορές του καλλιτέχνη να εκφραστεί. Ωστόσο, το γεγονός ότι η ανδρική φιγούρα κρατάει παλέτα, ίσως, να είναι και σχόλιο στο «ένδοξο» ερωτικό παρελθόν του ίδιου του Πικάσο.
Ο ίδιος, μετά την αποθέωση που την κορύφωσή της γνώρισε το 1966, νιώθει ότι ο κόσμος πιστεύει ότι τα έχει δώσει όλα στην τέχνη, ότι έχει τελειώσει. Αντιδρά λοιπόν και με τα χαρακτικά όπου πιθανόν ν αποτυπώνεται και η ανασφάλειά του.
Η συλλογή ανήκει στο Bancaja Foundation της ισπανικής τράπεζας στη Βαλένθια.
Με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος και τιμάται δύο φορές, το 1950 και το 1962 με το Βραβείο Λένιν. Το 1957 φιλοτεχνεί τη σειρά Las Meninas. Τη δεκαετία του 60 κυριαρχεί η σειρά «Ο ζωγράφος και το μοντέλο του», στην οποία ασχολείται με τα «προσωπικά του φαντάσματα», ιδιωτικές στιγμές στις οποίες το σεξ ήταν το βασικό στοιχείο. Παρά την ηλικία του συνέχισε ακούραστα να δουλεύει μια σειρά χαρακτικών σε λινόλεουμ, μια νέα τεχνική για την εποχή.
Πεθαίνει στις 8 Απριλίου του 1973 στο Mougins της Νότιας Γαλλίας.
Η Θελεστίνα : Μια τολμηρή ερωτική ιστορία στα τέλη του μεσαίωνα
μτφ. Ισμήνη Κανσή.
Αίολος, 1996.
και
Σελεστίνα : Ή η κωμική τραγωδία του Καλλίστο και της Μελιμπέα
μτφ. Άννυ Κολτσιδοπούλου
Νεφέλη, 1997
Το κείμενο δημοσιεύθηκε ανώνυμα το 1499 και σηματοδοτεί το πέρασμα της ισπανικής λογοτεχνίας από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση. Ο Ρόχας έζησε την εποχή τής Ιεράς Εξέτασης, η οποία και τον κυνήγησε. Η Σελεστίνα, έργο τολμήρό σε καταγγελίες κατά τού κλήρου βρέθηκε στο στόχαστρο των ιεροεξεταστών. Γι' αυτόν τον λόγο, σ' έναν πρόλογό του, ο συγγραφέας αποποιείται την πατρότητα της πρώτης και πιο τολμηρής σε καταγγελίες σκηνής, ισχυριζόμενος ότι τη «βρήκε» γραμμένη από άλλον και ότι απλώς ολοκλήρωσε το έργο. Ο ισχυρισμός αυτός έδωσε το έναυσμα για μία ολόκληρη μυθολογία και παραφιλολογία. Ωσότου, πρόσφατα, τα αρχεία της Ιεράς Εξέτασης αποκάλυψαν ότι δεν επρόκειτο παρά για «μέτρο ασφαλείας» που πήρε ο συγγραφέας.
Η τραγική ερωτική ιστορία του Καλίστο και της Μελίμπεα και η γριά πόρνη Σελεστίνα, η οποία παίζει καταλυτικό (και σκοτεινό) ρόλο. Το βιβλίο περιλαμβάνει σκηνές στον οίκο ανοχής της Σελεστίνας, φιγούρας που ταυτίζεται με την εκπλήρωση της ερωτικής επιθυμίας. Μιας επιθυμίας που κυριαρχεί και στην πλειονότητα των έργων της Suite 347.
Pablo Picasso