Κι όμως, η καταπίεση, η δικτατορία, ο στρατιωτικός νόμος, οι συλλήψεις αντιφρονούντων, οι βασανισμοί και οι εκτελέσεις πολιτικών αντιπάλων, ο βιασμός της δημοκρατίας και η ωμή καταστολή κρατούν χρόνια, σαν κολόνια που φορέθηκε πρώτη φορά πριν 45 χρόνια κι από τότε δεν άλλαξε καθόλου.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου μισού αιώνα η μακρινή αυτή χώρα, σφήνα μεταξύ δύο γιγάντων, της Κίνας και της Ινδίας, κυβερνάται από δικτάτορες στρατηγούς, με τη Δύση, υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αδιαφορεί και να εκδίδει δακρύβρεχτα ψηφίσματα χωρίς αποτέλεσμα και αντίκρισμα.
Τις δυο φορές που η Βιρμανία (όπως εξακολουθεί να ονομάζει το δημοκρατικό κίνημα της αντιπολίτευσης τη Μιανμάρ) ήρθε στο παγκόσμιο προσκήνιο, ήταν το 1988, όταν σφαγιάστηκαν 3.000 διαδηλωτές και το 1991, όταν η μεγάλη κυρία της Δημοκρατίας Αούνγκ Σαν Σούου Κίι και αρχηγός της αντιπολίτευσης, αρνήθηκε να παραλάβει η ίδια το Νόμπελ Ειρήνης και παρέμεινε έγκλειστη σε κατ' οίκον περιορισμό στην πρωτεύουσα Ραγκούν.
Εκτοτε σιγή. Η σιωπή της διεθνούς κοινότητας και η μη δράση της απέναντι σε ένα σκληρό, αυταρχικό και βάρβαρο καθεστώς έγινε εκκωφαντικότερη, όταν στις αρχές του '90 κινεζικές, γαλλικές και αμερικανικές εταιρείες ανακάλυψαν μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου, η εκμετάλλευση των οποίων έδωσε στη χούντα την οικονομική αυτονομία να αδιαφορεί για τις όποιες κυρώσεις.
Στο τέλος της δεκαετίας του '90, όταν πια ο κινέζικος γίγαντας απέκτησε πρόσβαση στον ενεργειακό και ορυκτό πλούτο της απομονωμένης χώρας, το Πεκίνο έγινε ο μεγάλος αδελφός του καθεστώτος. Οι στρατηγοί στηρίχθηκαν στους κόκκινους καπιταλιστές που ανέλαβαν να εκσυγχρονίσουν τους δρόμους και τα λιμάνια που τους δίνουν διέξοδο στον Ινδικό Ωκεανό. Από την Κίνα και δευτερευόντως από την Ινδία, η Ραγκούν προμηθεύτηκε όπλα, τεχνολογία, υπολογιστές και αγαθά πολυτελείας, απαραίτητα είδη πρώτης ανάγκης για μια ελίτ που νέμεται την εξουσία με την ασυδοσία που της δίνει η δύναμη της βίας.
Οι στρατηγοί δημιούργησαν ένα αστυνομικό κράτος στα πρότυπα του Τσαουσέσκου, μισό εκατομμύριο φαντάροι και αστυνομικοί έγιναν φόβητρο για 55 εκατομμύρια εξαθλιωμένους κατοίκους και ο φόβος ρίζωσε στις καρδιές των ανθρώπων. Η διαφθορά του καθεστώτος, η ληστρική εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας και η απόσταση που όλο και μεγάλωνε μεταξύ των δισεκατομμυριούχων στρατηγών και του πένητα πολίτη, δημιούργησε συνθήκες αναταραχής, που ξέσπασε τον Αύγουστο με αφορμή τον πενταπλασιασμό των τιμών του πετρελαίου.
Κι ήταν αυτή η λαϊκή δυσαρέσκεια, η απόλυτη απελπισία, που εξώθησε τους βουδιστές μοναχούς να πάρουν θέση, να ταχθούν με το μέρος του λαού, να κατέβουν στους δρόμους σε ειρηνικές πορείες και να αψηφήσουν τις συλλήψεις, τις σφαίρες και την ωμή βία. Ο μοναχισμός, ο δεύτερος μαζί με τον στρατό πυλώνας της βιρμανέζικης κοινωνίας, βρέθηκε απέναντι από την εξουσία. Ο Βούδας έπαψε να χαμογελάει κι έδειξε την οργή του. Συμβολικά, οι μοναχοί που είναι όσοι και οι φαντάροι, περί το μισό εκατομμύριο ψυχές, πορεύτηκαν με τα κύπελλά τους άδεια και ανάποδα, δείγμα ότι δεν θέλουν την ελεημοσύνη των κρατούντων.
Οι μοναχοί είχαν πάρει μέρος και στην εξέγερση του '88, αλλά τώρα, πρώτη φορά τόσο μαζικά, ο στρατός εισέβαλε στους ιερούς τόπους και έκανε συλλήψεις. Για μια συντηρητική βουδιστική κοινωνία ήταν ένα σοκ.
Παρα την καταστολή και το αίμα, παρά την υπναλέα και αναποτελεσματική αντίδραση της Δύσης, παρά την ένοχη υποστήριξη των στρατηγών από την Κίνα, μοναχοί και λαός συνεχίζουν να διαμαρτύρονται στους δρόμους και στις παγόδες, σε μια μάχη στην οποία οι πληβείοι έχουν το ηθικό πλεονέκτημα.
Νέα πορτοκαλί επανάσταση
Ν. Ζ.
Ελευθεροτυπία 30-9-2007
Στη Μυανμάρ έχει εγκαθιδρυθεί Στρατιωτική Δικτατορία από το 1989 το καθεστώς άλλαξε το όνομα τής χώρας σε Μυανμάρ. Τον Σεπτέμβριο του 2007, ξεκίνησαν διαδηλώσεις βουδιστών μοναχών ενάντια στην απόφαση της κυβέρνησης για διπλασιασμό της τιμής του πετρελαίου, στις οποίες συμμετείχαν χιλιάδες εργάτες και φοιτητές. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περίπου οι μισοί κάτοικοι ζουν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα και η ξαφνική ανακοίνωση της αύξησης κλιμάκωσε την κρίση που υπήρχε εδώ και πολύ καιρό. Η χώρα που ήταν από τις πλουσιότερες της Ασίας όταν έγινε ανεξάρτητη από τη Βρετανία το 1945, τώρα είναι από τις πιο φτωχές και το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα δεν ξεπερνά τα 200 δολάρια. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού αυξάνεται ταχύτατα και η κυβέρνηση δεν έχει καν δημοσιοποιήσει τις δαπάνες για το οικονομικό έτος 2001-2002.
Η Κίνα είναι ο βασικός υποστηρικτής και σύμμαχος της βιρμανικής στρατιωτικής χούντας. Το Πεκίνο πουλάει όπλα και αγοράζει φυσικό αέριο και συνεπώς έχει γεωστρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή.
Με 1.200 τόνους ετήσια παραγωγή, η Βιρμανία είναι η δεύτερη χώρα παραγωγής οπίου μετά το Αφγανιστάν. Καραβάνια με δεκάδες κιλά ηρωίνης πρώτης ποιότητας διασχίζουν τα -ανύπαρκτα- σύνορα του χρυσού τριγώνου (Βιρμανία-Λάος-Ταϊλάνδη) και παίρνουν το δρόμο για τις αγορές της Μπανγκόκ, του Σίδνεϊ, του Χονγκ Κονγκ και της Σαγκάης. Η χούντα των διεφθαρμένων στρατηγών στη Ραγκούν είχε μέχρι τις αρχές του '90, όταν άρχισαν οι μπίζνες με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, βασική πηγή χρηματοδότησης το λαθρεμπόριο ναρκωτικών.
Από το 2006, πρωτεύουσα της χώρας είναι η Ρανγκούν.
Κύρια γλώσσα είναι η Βιρμανική.
Το νόμισμα της χώρας ονομάζεται Κυάτ.
Στις γενικές εκλογές του 1990 η Σούου Κιι εξελέγη Πρωθυπουργός της Βιρμανίας, ηγούμενη του κόμματος της Εθνικής Λίγκας για τη Δημοκρατία, οι στρατιωτικοί όμως δεν παρέδωσαν την εξουσία. Έχει αρνηθεί να εγκαταλείψει τη χώρα με αντάλλαγμα την ελευθερία της.
