Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2009

"Ζωή είναι να είσαι άλλος", Fernando Pessoa

Αλμπέρτο Καέιρο


Ασύνδετα Ποιήματα

Όταν θα ξαναδώ την άνοιξη
Μπορεί πια να μη βρίσκομαι σ’ αυτό τον κόσμο.
Και τι δεν θα’ δινα για να’ ναι η άνοιξη άνθρωπος
Και να μπορώ να σκέφτομαι πως θα ’κλαιγε
Γιατί έχασε το μοναδικό της φίλο.
Αλλά η άνοιξη δεν είναι κάποιο πράγμα:
Είναι ένας τρόπος του λέγειν.
Μήτε τα άνθη ξανάρχονται, μήτε τα πράσινα φύλλα.
Καινούργια είναι τα άνθη, καινούργια τα πράσινα φύλλα
Άλλες οι γλυκές μέρες.
Τίποτα δεν επιστρέφει, τίποτα δεν επαναλαμβάνεται, γιατί όλα είναι πραγματικά.
*

Αν σαν έρθει η άνοιξη,
Έχω ήδη πεθάνει
Τα λουλούδια το ίδιο θα ανθίσουν
Και τα δέντρα το ίδιο πράσινα θα’ ναι με την περασμένη άνοιξη.
Η πραγματικότητα δεν με χρειάζεται.

Αισθάνομαι χαρά απέραντη
Σαν σκέφτομαι πως ο θάνατός μου δεν έχει σημασία καμιά.

Αν ήξερα πως αύριο θα πεθάνω
Και η άνοιξη θα’ ρχόταν μεθαύριο
Θα πέθαινα ευτυχής, γιατί θα’ ρχόταν μεθαύριο.
Αν τότε είναι η ώρα της, στην ώρα της δεν πρέπει να’ ρθει;
Χαίρομαι που όλα είναι πραγματικά και καθώς πρέπει
Και χαίρομαι γιατί έτσι θα ήταν, ακόμη κι αν δεν χαιρόμουν.
Γι αυτό αν πεθάνω τώρα, θα πεθάνω ευχαριστημένος,
Γιατί όλα είναι πραγματικά και καθώς πρέπει.
Μπορούν στα λατινικά να προσεύχονται πάνω απ’ το φέρετρό μου, αν τους αρέσει.
Κι αν τους αρέσει, ας χορεύουν κι ας τραγουδούν ολόγυρά του.
Δεν έχω προτιμήσεις για όταν πια δεν θα μπορώ να έχω προτιμήσεις.
Ότι γίνει, όταν θα γίνει, θα είναι αυτό που είναι.

*

Αν σαν πεθάνω, θελήσουν να γράψουν τη βιογραφία μου,
Τίποτα πιο απλό.
Έχει μόνο δυο ημερομηνίες –της γέννησης και του θανάτου μου.
Ανάμεσα στη μια και την άλλη όλες οι μέρες είναι δικές μου.

Είμαι εύκολος στον ορισμό μου.
Έζησα σαν καταραμένος.
Αγάπησα τα πράγματα χωρίς καμία συναισθηματικότητα.
Ποτέ δεν είχα επιθυμία που δεν μπόρεσα να πραγματοποιήσω, γιατί δεν τυφλώθηκα ποτέ.
Ακόμη και το ακούω ήταν πάντα για μένα συνοδευτικό του βλέπω.
Κατάλαβα ότι τα πράγματα είναι πραγματικά και διαφορετικά όλα μεταξύ τους.
Το κατάλαβα με τα μάτια, ποτέ με τη σκέψη.
Αν το καταλάβαινα με τη σκέψη θα ήταν σαν να τα ’βρισκα όλα ίδια.
Μια μέρα με τύλιξε ο ύπνος σαν οποιοδήποτε παιδί.
Έκλεισα τα μάτια και κοιμήθηκα.
Πέραν αυτού, είμαι ο μοναδικός ποιητής της Φύσης.

Fernando Pessoa

http://www.biblionet.gr/images/covers/b136309.jpg

Fernando Pessoa

ΠεσσόΑ-Ω

ανθολόγηση: Μαρία Παπαδήμα
επιμέλεια: Μαρία Παπαδήμα

Εξάντας, 2008


Fernando Pessoa, Πορτογάλος ποιητής, δοκιμιογράφος και θεατρικός συγγραφέας (1888-1935). Τα περισσότερα από τα έργα του δημοσιεύτηκαν μετά το θάνατό του. Εκτός από τα έργα που υπέγραφε με το όνομά του (το "ορθώνυμό" του), χρησιμοποίησε μια σειρά από "ετερώνυμα" (τα πιο γνωστά: Alvaro de Campos, Ricardo Reis και Alberto Caeiro, στον χώρο της ποίησης, Bernardo Soares στον χώρο της πεζογραφίας - ο συγγραφέας του "Βιβλίου της ανησυχίας"). Σε μια βιβλιογραφία του που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Παρουσία" ("Presenca"), το 1928, ο ίδιος ο ποιητής σημειώνει: "Τα έργα του Fernando Pessoa ανήκουν σε δύο κατηγορίες, που ονομάζουμε ορθώνυμα και ετερώνυμα έργα. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ανώνυμο ή για ψευδώνυμο, γιατί δεν πρόκειται γι αυτό. Στην περίπτωση του ψευδώνυμου, το έργο είναι του δημιουργού προσωπικά, αλλά υπογεγραμμένο μ' ένα όνομα που δεν είναι το δικό του· το ετερώνυμο έργο είναι του δημιουργού έξω από το πρόσωπό του, είναι μια πλήρης προσωπικότητα, που έπλασε ο ίδιος, όπως θα ήταν τα λόγια ενός προσώπου σ' ένα δράμα του". Ο Pessoa θεωρείται ένας από τους ριζικότερους ανανεωτές της σύγχρονης λογοτεχνίας στις αρχές του 20ου αιώνα.


http://www.biblionet.gr/images/persons/11110.jpg

Ο Alberto Caeiro γεννήθηκε το 1889 και πέθανε το 1915, φυματικός. Γεννήθηκε στη Λισαβόνα, αλλά έζησε στην εξοχή. Δεν είχε επάγγελμα και σχεδόν καμία παιδεία. Τέλειωσε μόνο το Δημοτικό. Ηταν μεσαίου αναστήματος, ανοιχτόξανθος, με γαλάζια μάτια. Εχασε από πολύ νωρίς τον πατέρα του και τη μητέρα του και ζούσε από κάποια μικρά εισοδήματα, με μια γριά θεία του, αδελφή της γιαγιάς του.

Ως ποιητική ιδιοσυγκρασία είναι, εκ πρώτης όψεως, ο πλέον απομακρυσμένος από τον δημιουργό του, ο οποίος στο πρόσωπό του αναγνωρίζει τον Δάσκαλο όλων. Παγανιστής, πανθεϊστής, το βλέμμα του περιφέρεται στην επιφάνεια των πραγμάτων χωρίς να διεισδύει στο βάθος τους, γιατί το βάθος δεν υπάρχει. Η ποίησή του έχει αποκηρύξει τα χαρακτηριστικά του είδους, τη συγκίνηση, την έμπνευση, τα καλολογικά στοιχεία, το μέτρο, τις εικόνες, και αρέσκεται στην ταυτολογία ή στον διά της αρνήσεως ορισμό των πραγμάτων. Ο φύλακας των κοπαδιών, που δεν είναι κοπάδια αλλά σκέψεις, όπως και τα Ασύνδετα ποιήματά του δηλώνουν την ηρεμία, την ικανοποίηση του ποιητή να υπάρχει φυσικά, ως μέρος του Σύμπαντος, να ζει με τον τρόπο των δέντρων και των φυτών, χωρίς μεταφυσικές αγωνίες. Ωστόσο αυτή η «απλοϊκή» προσέγγιση του «βουκολικού» ποιητή είναι το αποτέλεσμα μιας ασκητικής επίπονης και απολύτως συνειδητής, όπου αποβάλλεται το περιττό, η παιδεία, το ένδυμα, για να μείνει μόνο το «βλέμμα γυμνό σαν ηλιοτρόπιο».

Γίνε πολλαπλός σαν το Σύμπαν
ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ τ.χ. 507, 13/06/2008

http://sol.sapo.pt/photos/anatarouca/images/635246/original.aspx

Η γένεση των ετερωνύμων μου οφείλεται στο έντονο στοιχείο υστερίας που με χαρακτηρίζει. Δεν ξέρω αν είμαι απλώς υστερικός, ή αν είμαι, πιο συγκεκριμένα, υστερικονευρασθενής. Κλίνω προς τη δεύτερη αυτή υπόθεση, γιατί παρατηρώ στον εαυτό μου φαινόμενα αβουλίας τα οποία δεν εντάσσονται στην κλινική εικόνα των συμπρωμάτων της καθαρής υστερίας. Πάντως, η πνευματική γένεση των ετερωνύμων μου οφείλεται στη φυσική και διαρκή μου τάση προς την αποπροσωποποίηση και την προσποίηση.

Αυτά τα φαινόμενα - ευτυχώς για μένα και για τους άλλους - λαμβάνουν χώρα στη σφαίρα του πνεύματος, δηλαδή δεν εκδηλώνονται στην πρακτική πλευρά της ζωής μου, προς τα έξω, και στην επαφή μου με τους άλλους. Εκρήγνυνται μέσα μου και τα ζώ μόνος με τον εαυτό μου. Αν ήμουν γυναίκα - στις γυναίκες η υστερία εκδηλώνεται με κρίσεις και άλλα παρόμοια φαινόμενα - κάθε ποίημα του Άλβαρο ντέ Κάμπος (ο πιο υστερικά υστερικός του εαυτού μου) θα αναστάτωνε τη γειτονιά. Αλλά είμαι άντρας - και στους άντρες η υστερία εκδηλώνεται κυρίως στο πνεύμα τους και όλα καταλήγουν στη σιωπή και την ποίηση…


Στη συνέχεια μέσα μου εμφανίστηκε κάποιος στον οποίο έδωσα πάραυτα το όνομα του Άλμπέρτο Καέιρο. Θα μου συγχωρέσετε το παράλογο της φράσης: εμφανίστηκε μέσα μου ο δάσκαλος μου. Αυτή ήταν η άμεση αίσθηση που ένιωσα. Σε τέτοιο βαθμό, που μόλις έγραψα αυτά τα τριάντα και πλέον ποιήματα, πήρα αμέσως άλλο χαρτί και έγραψα, πάλι χωρίς διακοπή, τα εξής ποιήματα που συνθέτουν την Πλάγια βροχή του Φερνάντο Πεσσόα Αλμπέρτο Καέιρο στον Φερνάντο Πεσσόα μόνο. Ή, μάλλον, ήταν η αντίδραση του Φερνάντο Πεσσόα για την ανυπαρξία του ως Αλμπέρτο Καέιρο.

Fernando Pessoa

Περιοδικό Ποίηση - τ.11, Άνοιξη-Καλοκαίρι 1998
μτφ: Μαρία Παπαδήμα

Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2009

Το δυναμικό της ζωής κάθε στιγμή αφανίζει



Η απέναντι όχθη

Ο πατέρας μου έζησε 56 χρόνια στη γη
Η μητέρα μου 86 και δεν κουράστηκε
Αθροίζω τα χρόνια που έζησαν
Και τα διαιρώ διά του 2
Έτσι λοιπόν βγάζω τη σημερινή μου ηλικία


έχουμε ζήσει τόσο πιο πολύ απ' όσο
μας μένει να ζήσουμε και παρ' όλα
αυτά ακόμα δεν ξέρουμε ακόμα δεν
μάθαμε τα όρια των πραγμάτων που
μπορούμε να κάνουμε ή να ζήσουμε



Οι άνθρωποι συνήθως αργούν να καταλάβουν
Προσφεύγουν σ' επιχειρήματα κάποιων άλλων εποχών
Αγωνίζονται για κοινωνικές ή όποιες άλλες απελευθερώσεις
Δεν υποπτεύονται πως η ελευθερία είναι κατά βάθος μια δουλεία δίχως αντιπαροχή
Μίση αβυσσαλέα που κάποτε θα ξεχαστούν
Η φωνή μου περνώντας μέσ' από τους φωταγωγούς
Και τα θυροτηλέφωνα φτάνει βραχνή κι απρόσωπη
Στ' αυτιά σας μέσα σ' αυτά τ' αποφόρια που βλέπετε
Αναπηδούσαν κάποτε θηρία ανήμερα
Το δυναμικό της ζωής κάθε στιγμή αφανίζει
Δεν τελειώνει ποτέ


Στην έξοδο συνωστισμός

(1992)

Κλείτος Κύρου
Ο πρωθύστερος λόγος (1996)

Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2009

Της γιαγιάς



Καλώς το γιαβρί μου, καλώς το τζιέρι μου...
γιαβρί μου, προσφώνηση που εκφράζει τρυφερότητα [<τουρκ. yavru (= μωρό, νεογνό)]
τζιέρι μου, αγάπη μου, καρδιά μου[<τουρκ. ciger(=συκώτι )]

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2009

Berliner Mauer, Να θυμάσαι ή να ξεχνάς;



Για να δημιουργήσεις μια νέα χώρα, με νέες αξίες και νεόκοπους σοσιαλιστές πολίτες, είναι απαραίτητο να ξεκινήσεις από την αρχή: από τα παιδιά. Οι δάσκαλοι στις ανατολικές περιοχές απολύθηκαν αμέσως επειδή η δουλειά τους ως τότε ήταν να διαπαιδαγωγούν τα παιδιά με τις αξίες του ναζιστικού καθεστώτος. Έπρεπε να δημιουργηθούν σοσιαλιστές δάσκαλοι. Οι αρχές εισήγαγαν εξάμηνα πλάνα επιμόρφωσης για «δασκάλους του λαού» τους οποίους έστειλαν μετά στα σχολεία. Το Φεβρουάριο του 1946, ο Χ.Κ., που δεν είχε τελειώσει το σχολείο ο ίδιος, ήταν πλήρως αναγνωρισμένος δάσκαλος στο χωριό Λιντάου, τριάντα χιλιόμετρα από το Ντεσάου.

Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, οργανώθηκαν οι πρώτες «ελεύθερες δημοκρατικές» εκλογές στην Ανατολική Γερμανία. Η αλήθεια είναι ότι εκλογές οργανώνονταν τακτικά σ όλη τη διάρκεια της ζωής της Ανατολικής Γερμανίας. Στο ψηφοδέλτιο υπήρχαν εκπρόσωποι όλων των μεγάλων κομμάτων, τα οποία ήταν ακριβώς το αντίστοιχο των κομμάτων που υπήρχαν στη Δυτική Γερμανία: των κεντροδεξιών Χριστιανοδημοκρατών (CDU), ΤΩΝ Φιλελεύθερων Δημοκρατικών (του μετέπειτα FDP) και των Κομμουνιστών (SED). Τα αποτελέσματα των αλλεπάλληλων εκλογών επί σαράντα χρόνια μεταδίδονταν από την τηλεόραση: και πάντα οι Κομμουνιστές υπερψηφίζονταν με συντριπτική πλειοψηφία, που ξεπερνούσε τα όρια της αληθοφάνειας: 98,1 τοις εκατό, 95,4 τοις εκατό, 97,6 τοις εκατό.

Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν ήταν ωστόσο προφανές το 1946. Εκείνη την εποχή, θεωρούνταν πιθανό, απλώς πιθανό, ότι μπορούσε να προκύψει ένα σοσιαλιστικό κράτος που θα δικαίωνε το «δημοκρατικό» του ονόματός του. Είχαν ζήσει όλοι μια κόλαση στη γη. Δεν δικαιούνταν τον παράδεισο; Τα όνειρα των ανθρώπων είχαν ακονιστεί από τις δοκιμασίες και είχαν αποκτήσει ευδιάκριτα και συγκεκριμένα σχήματα.

http://basik.ru/images/the_berlin_wall/short.jpg

(………………..)

Τη νύχτα της Κυριακής 12 Αυγούστου 1961, ο ανατολικογερμανικός στρατός άπλωσε αγκαθωτό συρματόπλεγμα σε όλο το μήκος των δρόμων που αποτελούσαν το όριο του ανατολικού τομέα και τοποθέτησε φρουρούς σε κανονικά διαστήματα. Οι άνθρωποι ξύπνησαν το ξημέρωμα και βρέθηκαν αποκομμένοι από συγγενείς, από τη δουλειά, από το σχολείο τους. Ορισμένοι όρμησαν να περάσουν από το συρματόπλεγμα. Άλλοι, ένοικοι διαμερισμάτων που έβλεπαν στη συνοριακή γραμμή, άρχισαν να πηδούν από τα παράθυρα σε κουβέρτες που κρατούσαν απλωμένες οι Δυτικοί στο μονοπάτι από κάτω. Τότε ο στρατός υποχρέωσε τους ενοίκους να χτίσουν με τούβλα τα παράθυρά τους. Άρχισαν από τους χαμηλότερους ορόφους, αναγκάζοντας τον κόσμο να πηδάει από όλο και ψηλότερα παράθυρα.

(………………………)

Όταν σε μια από τις φυλακές βρέθηκε μια συσκευή ακτινοβόλησης, η Υπηρεσία Αρχείων της Στάζι άρχισε να κάνει έρευνα για πιθανή χρήση ακτινοβολίας στους διαφωνούντες. Τα αποτελέσματα σόκαραν έναν λαό συνηθισμένο στις κακές ειδήσεις.

Η Στάζι χρησιμοποιούσε ακτινοβολία για να μαρκάρει ανθρώπους και αντικείμενα που ήθελε να παρακολουθήσει. Ανέπτυξε ένα φάσμα από ραδιενεργές ετικέτες, όπως ακτινοβολημένες καρφίτσες που μπορούσαν να εισαχθούν κρυφά στα ρούχα κάποιου, ραδιενεργούς μαγνήτες που τοποθετούνταν σε αυτοκίνητα και ραδιενεργά σκάγια με τα οποία πυροβολούνταν λάστιχα αυτοκινήτων. Ανέπτυξε ένα σπρέι με χειροκίνητη αντλία έτσι ώστε οι πράκτορές της να πλησιάζουν άτομα μες στο πλήθος και να τα λούζουν με ακτινοβολία ή να ψεκάζουν κρυφά το πάτωμα του σπιτιού τους και να έχουν ραδιενεργά αποτυπώματα των ποδιών τους οπουδήποτε ήθελαν. (…)

http://www.biblionet.gr/images/covers/b137453.jpg

Anna Funder

Stasiland

μτφ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου

Οκτώ, 2008

http://berlin-potsdam.com/albums/userpics/10001/die-berliner-mauer-05.jpg

Παράλληλα με την πτώση του τείχους και την ενοποίηση των δύο Γερμανιών, ξεκίνησε και η διαδικασία της λήθης για τους κατοίκους της ΛΔΓ ή έστω μια προσπάθεια να προσποιηθούν (όπως και με την περίπτωση της ναζιστικής Γερμανίας) ότι αυτό το καθεστώς δεν υπήρξε ποτέ.
Να θυμάσαι ή να ξεχνάς; Τι είναι καλύτερο;”

Anna Funder

Η Anna Funder γεννήθηκε στη Μελβούρνη το 1966 και μεγάλωσε εκεί και στο Παρίσι. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ και στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Εργάστηκε ως δικηγόρος διεθνών υποθέσεων και παραγωγός του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης στο Βερολίνο. Το 1997, φιλοξενήθηκε ως επισκέπτης συγγραφέας στο Αυστραλιακό Κέντρο του Πότσνταμ της Γερμανίας. Το 2004, της απονεμήθηκε το βραβείο Samuel Johnson, το σημαντικότερο βραβείο για δοκιμιακά έργα, για το βιβλίο της "Stasiland", το οποίο έχει μεταφραστεί σε 18 γλώσσες


Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2009

Αντίφαση

Το μοναδικό παιδί στον κόσμο είν' εκείνο που διαψεύδει συνεχώς και με κάθε τρόπο την ελπίδα που έχει στηρίξει σ' αυτό η ανθρωπότητα. Κάθε πρωί, σηκώνεται κι αρχίζει να χτίζει έναν κόσμο χειρότερο απ' τον πραγματικό, και κάθε πρωί, ο καινούριος κόσμος του είναι χειρότερος απ' τον κόσμο της προηγούμενης μέρας, που κάθε φορά ήταν όλο και χειρότερος απ' τον πραγματικό. Του δίνει τόση χαρά αυτό που κάνει, το ενθουσιάζει τόσο πολύ, γελάει τόσο πολύ με τα καθημερινά του απροσδόκητα και λαμπρά αποτελέσματα, ώστε δε φοβάται μην εξαντληθεί καμιά μέρα η απύθμενη μαύρη φαντασία του. Είναι το μοναδικό παιδί στον κόσμο επειδή διαψεύδει τις ελπίδες που στηρίζει σ' αυτό ο κόσμος. Και το παιδί θα γίνει πιο παιδί από κάθε άλλη φορά όταν ο χειρότερος κόσμος, που θα έχει χτίσει, θα αντικαταστήσει τον πραγματικό σε όλη του την έκταση. Τότε δε θα είναι πια παιδί γιατί θα έχει εκπληρώσει τον μοναδικό προορισμό του.


Δημήτρης Δημητριάδης
Α' Αντίφαση
Κατάλογοι 1-4
Άγρα, 1986
http://www.biblionet.gr/images/covers/b29762.jpg
Ο Δημήτρης Δημητριάδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε θέατρο και κινηματογράφο στις Βρυξέλλες απ' το 1963 ώς το 1968. Εκεί έγραψε το 1966 το πρώτο θεατρικό του έργο, "Η τιμή της ανταρσίας στην μαύρη αγορά", το οποίο ανέβασε ο Patrice Chereau το 1968 στο Theatre d' Aubervilliers, στο Παρίσι. Το 1978 εκδόθηκε το "Πεθαίνω σαν χώρα", το πρώτο του πεζογράφημα, το 1980 η ποιητική ενότητα "Κατάλογοι 1-4" και το 1983 το θεατρικό του έργο "Η νέα εκκλησία του αίματος". Ακολούθησαν : "Η ανθρωπωδία. Η ανάθεση. Προοίμιο σε μια χιλιετία" (πεζογράφημα), "Κατάλογοι 5-8" (1986-ποιητική ενότητα), "Το ύψωμα" (1990-θεατρικό έργο), "Η άγνωστη αρμονία του άλλου αιώνα" (1992-θεατρικό), "Κατάλογοι 9-Οι ορισμοί" (1994-ποιητική ενότητα), "Η αρχή της ζωής" (1995-θεατρικό έργο, που ανέβηκε την ίδια χρονιά από τον Στέφανο Λαζαρίδη στο Θέατρο του Νότου), "Η ζάλη των ζώων πριν τη σφαγή" (2000 -θεατρικό έργο σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά στο Θέατρο του Νότου), "Λήθη και άλλοι τέσσερις μονόλογοι" (2000 -ο μονόλογος "Λήθη" ανέβηκε το 1998 στο Παρίσι, στο Petit Odeon, από τον J.-C. Bailly, το 2001 στο Theatre de Bobigny από την A. Dimitriadis και το 2002 στο θέατρο Άττις από τον Θ. Τερζόπουλο), "Κατάλογοι 10-12" (2002-ποιητική ενότητα), "Ανθρωπωδία 1" και "Ανθρωπωδία 7" (2002 -Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2003), "Διαδικασίες διακανονισμού διαφορών" (2003 -θεατρικό έργο σε σκηνοθεσία Γιώργου Λάνθιμου που ανέβηκε στον Εξώστη του Θεάτρου του Νότου), κ.ά.
Παράλληλα ασχολήθηκε συστηματικά με τη μετάφραση πεζογραφημάτων των Jean Genet, Georges Bataille, Witold Gombrowicz, Maurice Blanchot, Gerard de Nerval, Balzac, Bernard-Marie Koltes, καθώς και τη μετάφραση θεατρικών έργων των Μολιέρου, Ευρυπίδη, J. Genet, G. Courteline, Tennessee Williams, Σαίξπηρ για διάφορα θέατρα. Μετά το 1980 συνεργάστηκε στενά με τις εκδόσεις Άγρα, που έχουν εκδώσει το μεγαλύτερο μέρος του έργου του και πολλές μεταφράσεις του.

Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2009

Falling Slowly



I don't know you
But I want you
All the more for that
Words fall through me
And always fool me
And I can't react
And games that never amount
To more than they're meant
Will play themselves out

Take this sinking boat and point it home
We've still got time
Raise your hopeful voice you have a choice
You'll make it now

Falling slowly, eyes that know me
And I can't go back
Moods that take me and erase me
And I'm painted black
You have suffered enough
And warred with yourself
It's time that you won

Take this sinking boat and point it home
We've still got time
Raise your hopeful voice you had a choice
You've made it now
Falling slowly sing your melody
I'll sing along

Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2009

Τάρτα λαχανικών

Η ζύμη

3 φλυτζάνια αλεύρι

1 φλυτζάνι Βιταμ

1 κουταλιά μπέικιν πάουντερ

1 αυγό

8 κουτάλια κρύο νερό

λίγο αλάτι

Σ' ένα μπολ «δουλεύουμε» τα υλικά μέχρι να ενωποιηθούν και δημιουργούμε μια μπάλα. Βάζουμε τη ζύμη τυλιγμένη με μεμβράνη στο ψυγείο για 2 ώρες.

Η γέμιση

1 μελιτζάνα φλάσκα κομμένη σε κυβάκια

3 κολοκυθάκια κομμένα σε κυβάκια

2 πιπεριές Φλωρίνης, κομμένες σε κυβάκια
2 πιπεριές πράσινες, κομμένες σε κυβάκια

2 σκελίδες ψιλοκομμένο σκόρδο
1/2 φλιτζ. τσαγιού κρέμα γάλακτος 15% λιπαρά
2 αυγά, κατά προτίμηση βιολογικά
2 φλιτζ. τσαγιού μοτσαρέλα σε κυβάκια
μαϊντανό ψιλοκομμένο
3 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι

1 κουτ. γλυκού κάρι σε σκόνη

Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180° C.

Σε ένα μεγάλο τηγάνι ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο και σοτάρουμε τα λαχανικά για 7-9 λεπτά, σε μέτρια φωτιά, ώσπου να μαλακώσουν. Αλατοπιπερώνουμε. Ανακατεύουμε απαλά με ξύλινο κουτάλι, κατεβάζουμε από τη φωτιά και τα αφήνουμε για λίγο να κρυώσουν. Σε ένα μπολ χτυπάμε ελαφρώς τα αυγά με ένα πιρούνι. Προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος, τη μοτσαρέλα, το κάρι και το μείγμα των λαχανικών. Ανακατεύουμε απαλά όλα τα υλικά. Στρώνουμε το φύλλο ζύμης σε μια λαδωμένη φόρμα για τάρτα και καλύπτουμε και τα τοιχώματα. Με ένα πιρούνι τρυπάμε σε μερικά σημεία τη ζύμη για να φουσκώσει ομοιόμορφα. Απλώνουμε το μείγμα με μία σπάτουλα πάνω στο φύλλο και ψήνουμε για 40-60 λεπτά.

Σερβίρουμε την τάρτα ζεστή ή κρύα.

Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2009

Υιοθετώντας τους κανόνες των ΜΜΕ ή στη χώρα τού ύπνου

http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/05/28/debate20.jpg

Σοφίας όνειρο
Μες στην ανοησία κοιμούνται
και στην ανοησία πάλι ξυπνούν.

Πώς να το καταλάβουν;

Γιώργος Χουλιάρας
Δρόμοι της μελάνης
Νεφέλη, 2005

Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2009

Απάντηση σε "στάσιμους" καλοκαιρινούς χορούς και φωτεινούς σηματοδότες

Συχνά στα ποιήματά μου μπερδεύεται το "εγώ" με το "εσύ". Στον προσεκτικό αναγνώστη αυτό φαίνεται καθαρά. Στα ποιήματά μου το "εγώ" και το "εσύ" είναι το ίδιο πρόσωπο. Αυτό είναι στοιχείο αυτιστικό. Μου το είπε ένας ψυχίατρος... αυτός το παρατήρησε, εγώ δεν το ήξερα.
Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου
Οδός Πανός τχ. 90/91/92
Κοιτάζοντας ένα ερωτευμένο σιντριβάνι

Μια νύχτα θα ταξιδέψω για πάντα. Θ΄αγκαλιάσω με τα χέρια την πόλη και θα πνιγώ στη δίνη των χρωματιστών νερών

Θα 'ναι μια νάρκωση ή ο θάνατος, δεν ξέρω να πω. Μέσα στα δάκρυα δε θα καταλαβαίνω πια γιατί το θέλησα ούτε πού αστόχησα. Οι αποσκευές μου θα παρασύρουν το σώμα μέχρι τη θάλασσα, ως τους υφάλους, έξω απ' τον παλιό σταθμό. Άμμος και ξερολίθια

Σφυρίγματα των τραίνων κι ο κάμπος ολόγυρα και δε θα μπορέσω να καταλάβω γιατί ήσουν και καταδότης και συνεργός

Μες στη νεροσυρμή δε θα σε ξαναδώ ποτέ. Μια νύχτα θ' αγαπηθούμε για πάντα. Καθώς θάλασσα και ουρανός

Νοσοκομείο εκστρατείας (1972)

Οι ποιητές δεν θέλουν χώρο. Οι ποιητές είναι πουλιά που πετούν. Σπάνια ξεκουράζονται ακουμπώντας στη γη. Οι ποιητές παντού είναι ανεπιθύμητοι γιατί είναι ριζοσπάστες, αρνητές, υπενθυμίζουν την πλήξη που φέρουν όλοι όσοι έχουν αφεθεί στην καθημερινότητα.
Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου
Οδός Πανός τχ. 90/91/92

ΝΙΚΟΣ - ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ (1931-1996). Ο Νίκος Ασλάνογλου (το ψευδώνυμο Αλέξης διάλεξε στα εφηβικά του χρόνια από τον ομώνυμο ήρωα του Ντοστογιέφσκι στο έργο του "Ταπεινοί και Καταφρονεμένοι) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Οι γονείς του ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Τέλειωσε το πειραματικό σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949), όπου στη συνέχεια σπούδασε γαλλική φιλολογία. Γύρω στο 1950 (μετά το θάνατο του πατέρα του) ανέλαβε συνδιευθυντής (μαζί με το γαμπρό του Βασίλη Φράγκο) στην εριουργία Μάκερ, που χρεοκόπησε λίγο αργότερα. Στη συνέχεια έφυγε στη Γαλλία και την Αίγυπτο και συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια Καΐρου και Αιξ - αν Προβάνς. Εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ως καθηγητής σε φροντιστήριο ξένων γλωσσών, ως επιστημονικός συνεργάτης στην Αρχιτεκτονική Σχολή Θεσσαλονίκης και μετά το 1980, οπότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ως επιμελητής και λογοτεχνικός σύμβουλος στον εκδοτικό οίκο Ευσταθιάδη. Το 1951 ίδρυσε από κοινού με τον Κ.Κατσανό το περιοδικό "Σκέψη", που κυκλοφόρησε ένα μόνο τεύχος, στο οποίο ο Ασλάνογλου δημοσίευσε το πρώτο του δοκίμιο, με τίτλο Θάνατος και γέννηση στην ποίηση του Γιώργου Θέμελη. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1952 με την πολυγραφημένη έκδοση του έμμετρου θεατρικού μονοπράκτου έργου Θάλασσα και συγχρονισμός, απόσπασμα του οποίου δημοσίευσε το 1953 στις σελίδες του φοιτητικού περιοδικού "Πυρσός". Στο ίδιο περιοδικό υπήρξε επίσης μέλος της συντακτικής επιτροπής (1953-1955) και δημοσίευσε οχτώ ακόμη ποιήματα. Βασικό στέλεχος του περιοδικού του Ντίνου Χριστιανόπουλου "Διαγώνιος" (1958-1962), συνεργάστηκε επίσης με τα περιοδικά "Διάλογος", "Καινούρια Εποχή", "Ευθύνη", "Ausblicke" και τις εφημερίδες "Δράσις" και "Ναυτεμπορική". Πέθανε στην Αθήνα. Η ποίηση του Ασλάνογλου δέχτηκε επιδράσεις από τα καλλιτεχνικά ρεύματα του νεοσυμβολισμού και του υπαρξισμού, ενώ καθοριστικό ρόλο στη γραφή του έχουν η ανάμνηση εμπειριών και βιωμάτων, η θεματική της μετεμφυλιακής ελληνικής πραγματικότητας και επιρροές από την ποίηση του Σεφέρη, του Καρυωτάκη, του Άγρα. Από τη μεταφραστική λογοτεχνική του δραστηριότητα σημειώνουμε τις Εκλάμψεις του Ρεμπώ. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Νίκου - Αλέξη Ασλάνογλου βλ. Ζήρας Αλεξ., "Ασλάνογλου Νίκος - Αλέξης", "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 2". Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984 Φαρμάκης Φραγκ., "Ασλάνογλου Νίκος - Αλέξης", "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 2". Αθήνα, Χάρη Πάτση, [1968] και χ.σ., "Σύντομη βιογραφία", Διαβάζω 367, 10/1996, σ.22.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2009

Χαίρεται το ερίφιο, που πηδά χαρμόσυνα... (Αλ. Παπαδιαμάντης)

rare_sheep_breeds.jpg (720×522)
Είναι διαπιστωμένο ότι ο ντόπιος χαυνοπολίτης, οσάκις προκηρύσσονται «εκλογές», νιώθει πρωτάρης και κολακευμένος ερασιτέχνης. Επιτέλους του δίνουν τον λόγο η τηλεοπτική αριστοκρατία των αυτοσχέδιων εθνοπατέρων αίφνης στρέφεται προς τα κάτω διαζώματα και αρχίζει ο πρόστυχος εκβιασμός και το παραδοσιακό χαϊδολόγημα. Το απογοητευτικό είναι ότι, εφόσον η μαρτυρημένη κοινωνική δυσαρέσκεια σηκώνει μεγάλα κύματα, αντί να ενταθεί μέχρι σημείου αποχής ή καταγγελίας, πλαγίως καταπραΰνεται, αλλάζει ταχύτητες κι από μέρα σε μέρα επιστρέφει επί τα αυτά. Τρεις Ρωμιοί, πέντε γνώμες, έλεγαν παλιά. Έστω κι αυτή η στάση θα ήταν κάποια διέξοδος. Ωστόσο, με τα δραστικά ρητορικά μέσα της τηλεόρασης και την ανυποχώρητη δημοκοπία, το λαϊκό φρόνημα αλλάζει πλευρό, η οργή μεταλλάσσεται σε παραταξιακή στοργή και, διά του μιμητισμού, βρίσκει καταφύγιο στην «τελευταία φορά!», με αποτέλεσμα το επίσημο μασκαραλίκι της μαζικής δημοκρατίας να παραμένει ακλόνητο.
Μια αδόμητη χώρα, με τον χειρότερο κρατικό μηχανισμό στην Ευρωπαϊκή Ένωση και χωρίς καμιά προοπτική εξόδου (όχι από την κρίση, όπως διαλαλούν οι φασιανοί της κυβέρνησης, αλλά από τη μαύρη διαχείριση), τι μπορεί να περιμένει από μια νεοεκλεγμένη κυβέρνηση; Η απορία είναι σοβαρή, διότι με υποβολέα και συμβουλάτορα το άμεσο και το απώτερο παρελθόν, το μόνο διασφαλισμένο παραμένει η αποσάρθρωση της χώρας, όπου το τελικό «χελπ» προς τους εταίρους θα δηλώνει πλήρη παραίτηση. Το κοινωνικό σώμα, βέβαια, δεν γνωρίζει τα παρασκήνια όπου επικρατεί το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», δεν έχει εποπτεία των πραγμάτων, ώστε να κατανοήσει (μέχρι απελπισίας) ότι η φαυλότητα με το επίχρισμα τού μετασχηματισμού έχει υπερβεί πλέον τα όρια της οιασδήποτε μεταστροφής. Ουσιαστικά, δηλαδή, καλούνται να αποφασίσουν για τα κοινά πολίτες ετεροχρονισμένοι με μπαγιατεμένα πάθη στην καρδιά τους, με πελατειακές νοοτροπίες και σωματειακές συνθηματολογίες, με στενοκεφαλιές σχεδόν μετα-εμφυλιακές. Μην ξεχνάμε και τη νοοτροπία του «έτσι παίζει ο ζουρνάς… τι να κάνουμε;».
Επ’ αυτού του «μουσικού» θέματος η επαγγελματική διαβουκόληση έχει πολλά να προσφέρει. Οι συγκινήσεις παίζουν μέγα ρόλο στην πολιτική. Δυσαρέσκειες χρόνων μπορεί να τις αναχαιτίσει μια και μόνη φαιδρή παράσταση στο μπαλκόνι - αρκεί ο πολιτικάντης να διαθέτει το τάλαντο και να έχει δώσει όρκο πίστης στη φαυλότητα. Οι ακροατές, όπως ξέρουμε, άσχετα με την πραγματική τους ηλικία, είναι παιδικώς πως ευεπίφοροι στις επαγγελίες, στις ψευτοδραματικές αυτοκριτικές, στο δράμα του ηγέτη που (δες τον!) «πέφτει στα πόδια μας και ομολογεί». Ποιος θα αφήσει τον «πατέρα» να ταπεινώνεται; Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι μερικών λεπτών μασκαραλίκι έχει ως αντίδωρο τεσσάρων χρόνων εξουσία και αυθαιρεσία• ότι κάθε δέλεαρ είναι και δόλωμα για να πιαστεί το λαϊκό ψάρι - όπως και πριν, όπως και πάντα.

Κωστής Παπαγιώργης
Lifo, τχ. 171, 17-9-2009